สนิมเหล็กเกิดจากอะไร และ วิธีป้องกันต้องทำอย่างไร?

สนิมคืออะไร เกิดขึ้นได้อย่างไร?

สนิมที่เกิดกับเหล็ก ทั้งเหล็กเส้น เหล็กเพลท เหล็กแผ่น คือ โลหะส่วนที่เกิดการเปลี่ยนสภาพไปจากเดิม เป็นผลมาจากปฏิกิริยาที่เหล็กทำกับน้ำและความชื้นในอากาศ เหล็กจะค่อยๆ แปรสภาพกลายเป็นออกไซด์ เกิดเป็นคราบสีแดงเป็นจุดๆ แล้วค่อยๆ ลุกลามไปจนทั่วเหล็กแผ่น ส่วนใหญ่บริเวณที่มีความเป็นกรดสูงจะยิ่งทำให้เกิดสนิมได้ง่าย

สนิมมีทั้งหมดกี่ชนิด อะไรบ้าง?

ถ้ามองด้วยตาปกติ สนิมที่กัดกร่อนผิวเหล็ก ไม่ว่าจะเป็น เหล็กเส้น เหล็กเพลท เหล็กแผ่น ต่างมีลักษณะที่คล้ายกัน แต่จริงๆ แล้ว สนิมแบ่งออกได้ 4 ชนิด

ชนิดที่ 1 สนิมเหลือง (ปริมาณความชื้นสูง)

เป็นสนิมที่เกิดจากเหล็กออกไซด์ที่สามารถละลายได้ ทำให้เกิดเป็นสนิมสีเหลือง ส่วนใหญ่มักเห็นได้ชัดเจนตรงข้อต่อชิ้นส่วน ที่มีน้ำหยดหรือไหลออกมา เหล็กแถวบริเวณแอ่งน้ำ และยังพบได้ในที่ที่มีน้ำเดือดพลุกพล่าน

ชนิดที่ 2 สนิมแดง (ปริมาณออกซิเจนสูงและน้ำสูง)

เป็นสนิมที่เกิดจากโลหะทำปฏิกิริยายาเคมีกับน้ำ (ปฏิกิริยายาออกซิเดชั่น) ในส่วนของเหล็กจะสูญเสียอิเล็กตรอนไปรวมตัวกับออกซิเจน รวมถึงการปนเปื้อนของเกลือ ทำให้เกิดเป็นเหล็กออกไซด์ที่มีสีแดง ถือเป็นสนิมที่พบได้บ่อยที่สุด โดยจะเกาะอยู่บนพื้นผิวของโลหะ เป็นสนิมชนิดที่อ่อนตัวทำให้สามารถหลุดออกได้ง่ายกว่าสนิมชนิดอื่นๆ และมีการกัดกร่อนสม่ำเสมอ ส่วนมากจะเกิดในสภาพแวดล้อมที่ค่อนข้างส่งผลให้เกิดการกัดกร่อน

ชนิดที่ 3 สนิมน้ำตาล (ปริมาณออกซิเจนสูงและความชื้นต่ำ)

เป็นสนิมที่เกิดบริเวณที่มีออกซิเจนสูง แต่มีความชื้นต่ำ สนิมสีน้ำตาลเป็นสนิมที่มีความแห้งกว่าสนิมเหลืองและสนิมแดง ลักษณะเป็นเปลือกสีน้ำตาลแดงเคลือบอยู่บนผิวโลหะ บางครั้งจะเกิดเป็นจุดไม่สม่ำเสมอ ซึ่งอาจเป็นผลจากการปนเปื้อนบนพื้นผิวของโลหะ ส่วนใหญ่มาจากการปนเปื้อนในขั้นกระบวนการผลิต

ชนิดที่ 4 สนิมดำ (ออกซิเจนและความชื้นต่ำ)

เป็นสนิมที่เกิดในบริเวณที่มีออกซิเจนสูงแต่มีความชื้นต่ำ  ลักษณะคล้ายกับการเป็นคราบสีดำเกาะอยู่ตามพื้นผิวของเหล็ก ส่วนใหญ่จะไม่เกิดแบบสม่ำเสมอ จะกระจายเป็นหย่อมๆ สาเหตุส่วนใหญ่มาจากได้รับการปนเปื้อนระหว่างกระบวนการผลิต การเก็บรักษาที่ไม่ถูกวิธี หรือเก็บไว้ในบรรจุภัณฑ์ที่ไม่ได้คุณภาพ

นอกจากนี้สนิมยังสามารถแบ่งตามลักษณะการเกิดได้อีก เช่น

• สนิมทั่วไป เป็นสนิมที่เกิดบนผิวของเหล็กเปลือยและผิวเหล็กที่มีการทาสีแล้ว
• สนิม Galvanic เป็นสนิมที่เกิดจากวัสดุที่มีความต่างศักย์กัน 2 ชนิด มาเชื่อมต่อกันทางไฟฟ้า สัมผัสกันทางกายภาพ หรือสัมผัสกับสารละลายนำไฟฟ้า ทำให้วัสดุที่มีค่าความต่างศักย์ต่ำกว่าสูญเสียอิเล็กตรอนจนเกิดถูกกัดกร่อนเกิดเป็นสนิมในที่สุด
• สนิมหลุม เป็นสนิมที่เกิดเมื่อมีสนิมปริมาณมากอยู่รวมกันในที่แคบ ส่วนใหญ่มักเกิดกับวัสดุที่สัมผัสกับสารละลายพวกคลอไรด์ บริเวณที่ถูกกัดกร่อนจะเป็นหลุม มีขนาดเล็ก พบได้ในวัตถุโลหะที่สามารถสร้างชั้นป้องกันได้
• สนิมตามรอยแยก เป็นสนิมที่จะเกิดตามร่อง ช่องว่าง ของชิ้นส่วนต่างๆ เช่น ชิ้นส่วนเล็กๆ อย่าง หัวหมุด หรือเกลียวน็อต

ป้องกันเหล็กเส้น เหล็กเพลท เหล็กแผ่น จากสนิมได้อย่างไร?

1. เคลือบผิวเหล็กป้องกันสนิม

วิธีนี้เป็นวิธีเบสิก ที่ทำได้ง่าย และมีประสิทธิภาพ สามารถทำได้โดยการทาสี ชุบด้วยดีบุกหรือสังกะสี จะช่วยป้องกันอากาศและน้ำไม่ให้สัมผัสเนื้อเหล็ก แต่ต้องเคลือบบ่อยๆ เพราะจะหลุดง่ายไม่คงทน

2. ใช้วัสดุที่เป็นเหล็กกล้า

เหล็กกล้า เป็นเหล็กที่ถูกผสมด้วยแร่ธาตุอื่นๆ เข้าไปเพื่อลดปฏิกิริยากับอากาศและความชื้น เช่น โครเมียม นิกเกิล คาร์บอน เป็นการเคลือบผิวเหล็กตั้งแต่การผลิต ช่วยยืดอายุคุณภาพเหล็กให้ใช้งานได้ยาวนานโดยไม่เป็นสนิม

3. ใช้ไฟฟ้าป้องกันสนิม

เป็นการใช้ไฟฟ้ากระตุ้นให้เหล็กมีศักย์ไฟฟ้าสูงกว่าบริเวณที่ใช้จัดเก็บเหล็ก ช่วยลดการสูญเสียอิเล็กตรอนและเสื่อมสภาพจากสภาพอากาศ เหมาะสำหรับการบำรุงรักษาโครงสร้างเหล็กขนาดใหญ่

4. ทำความสะอาดและเก็บให้ถูกวิธี

สนิมบางชนิดเกิดจากการดูแลรักษา และการจัดเก็บที่ไม่ถูกวิธี หากทำทั้งสองอย่างให้ถูกต้องก็จะช่วยลดการเกิดสนิมลงได้

สรุป

สนิมถือเป็นศัตรูตัวสำคัญของเหล็กเส้น เหล็กเพลท เหล็กแผ่น รวมไปถึงโลหะชนิดอื่นๆ ที่นอกจะทำลายความแข็งแรงของเหล็ก ทำให้คุณภาพ ระยะเวลาในการใช้งานลดลง ยังทำลายความสวยงามอีกด้วย การป้องกันอย่างถูกวิธีจะช่วยลดการเกิดสนิมของเหล็กเส้น เหล็กเพลท เหล็กแผ่น รวมถึงข้าวของเครื่องใช้ที่ผลิตจากเหล็กได้

สำหรับท่านใดที่สนใจ แผ่นเพลตพร้อมเจาะรู เหล็กแผ่นดำ เหล็กลายกันลื่น เหล็กรูปพรรณ คุณภาพสูง หรือบริการรับตัดเหล็ก รับตัดเลเซอร์โลหะทุกชนิด สามารถใช้บริการได้ที่ ห้างหุ้นส่วนจำกัด เอี่ยมเส็ง สตีล เราพร้อมให้บริการในราคาย่อมเยาว์ คุณภาพเกินราคา และยังมีบริการจัดส่งให้ถึงมือลูกค้าทั่วประเทศ สะดวก รวดเร็ว ทันใจ

ฝากกด Like เพจด้วยนะคะ จะได้ไม่พลาดบทความดีๆ จากเรา